Τι να καταλάβει κανείς σήμερα από το έργο και την ζωή του W. Benjamin; Αυτός μας έλεγε ότι η σύλληψη της ιστορίας υπό το πρίσμα της προόδου είναι επικίνδυνη, ακριβώς διότι αποκρύπτει τη σημασία του παρόντος, παρουσιάζοντας το ως ακόμα μια «στιγμή» μιας συνεχούς δήθεν εξελικτικής διαδικασίας. Τουλάχιστον, αυτός τα έλεγε για τη σύγχρονη εργατική του τάξη που παραδόθηκε στη λανθασμένη πεποίθηση ότι συμπορευόταν με το «ρεύμα» της τεχνικής προόδου και ότι θεωρούσε «πολιτικό επίτευγμα» την βιομηχανοποιημένη εργασία. Δεν τα έλεγε για αυτούς τους «δήθεν» που ομνύουν στην πρόοδο των δικαιωμάτων: από τα δικαιώματα στα ζώα συντροφιάς μέχρι το δικαίωμα στην αυτοκτονία. Ευτυχώς, πέθανε σε άλλη εποχή!

Πάντως, τονίζοντας ότι η πίστη στην πρόοδο ευθύνεται για την παθητική στάση του επαναστατικού υποκειμένου, η απελευθέρωση της αντίληψης του «επίκαιρου χρόνου» βρίσκει την υποδειγματική της έκφραση στην επαναστατική πράξη των καταπιεσμένων τάξεων, στην έκρηξη του περιεχομένου της Ιστορίας. Για αυτό είμαστε μαζί με όλα τα πατριωτικά κινήματα σε όλο τον κόσμο, που είναι τα μόνα που θεωρούν ως εχθρούς τους οι τριντοϊστές Μητσοτάκηδες και τα αφεντικά τους. Από την Ρωσία μέχρι την Αφρική, ας ζήσουμε τον «επίκαιρο χρόνο».

Βλ. και: Α. Μουζακίτη, Το ζήτημα της λύτρωσης στη σκέψη του Βάλτερ Μπένγιαμιν, περ. Άνθρωπος, 12 (2024), 56-69.

Σχολιάστε